Mae Gweithiwr Proffesiynol Iechyd Meddwl Cymeradwy (AMHP) yn ymgymryd â swyddogaethau a dyletswyddau arbenigol ar ran awdurdodau lleol, o dan y Ddeddf Iechyd Meddwl.
Adrian - Gweithiwr Cymdeithasol a Gweithiwr Proffesiynol Iechyd Meddwl Cymeradwy (AMHP).
Fy nhaith i ofal cymdeithasol
Gan fyw gydag awtistiaeth a dyslecsia, deallais yn gyflym nad oedd pethau'n gyfartal i bawb. Mae un atgof o'r adeg pan oeddwn yn 11 oed ac yn byw yn Nhenia yn sefyll allan. Roeddwn mewn arcêd siopa gyda fy rhieni, yn syllu i mewn i ffenestr siop deganau. Safodd grŵp o bobl ifanc Affricanaidd Duon wrth fy ymyl. Symudodd y siopwr nhw o'r neilltu a'm hebrwng i mewn i'r siop, gan dybio efallai oherwydd fy mod yn wyn fy mod yn gyfoethog ac yn debygol o brynu rhywbeth.
Ar y pryd, doeddwn i ddim yn deall yn llawn beth oedd wedi digwydd, ond roeddwn i'n teimlo'n anghyfforddus. Gofynnais i'm mentoriaid (teulu ac athrawon) pam y digwyddodd hyn. Rwyf bellach yn deall hyn fel enghraifft o fecaneg hiliaeth: rhagdybiaethau yn seiliedig ar hil a braint ganfyddedig.
Dylanwadodd y profiad hwn, ymhlith eraill, ar fy llwybr i ofal cymdeithasol. Dechreuais fel gweithiwr cymorth i oedolion ag anawsterau dysgu ac yn ddiweddarach hyfforddais fel gweithiwr cymdeithasol. Pan gymhwysais, roedd yn rhaid i mi ddewis rhwng gweithio gydag oedolion neu blant. Roeddwn yn cael fy nenu at oedolion, yn enwedig oedolion sy'n wynebu camddefnyddio sylweddau neu heriau iechyd meddwl. Cadarnhaodd darlith ar rôl y Gweithiwr Proffesiynol Iechyd Meddwl Cymeradwy (AMHP) a ddisgrifiwyd fel y “person olaf i ddadlau dros i’r unigolyn beidio â mynd i’r ysbyty” fy mhenderfyniad.
Beth mae Gweithiwr Proffesiynol Iechyd Meddwl Cymeradwy (AMHP) yng Nghymru yn ei Wneud?
- Trefnu'r asesiad.
- Rheoli logisteg: cael mynediad i'r eiddo, trefnu cludiant.
- Gwerthuso risgiau: i'r unigolyn, eraill, a risgiau seicolegol.
- Ystyried deinameg teuluol ac a ddylid ymgynghori â nhw.
- Asesu gwybodaeth gyfredol a'i dibynadwyedd.
- Deall yr effaith ar y teulu.
- Chwilio am anifeiliaid anwes a allai fod angen gofal.
- Penderfynu a oes angen gwarant.
Mae hyfforddi fel AMHP yn gofyn am fyfyrio'n ddwfn ar yr effaith y mae eich rôl yn ei chael ar unigolion. Mae gennych bŵer sylweddol a rhaid i chi feithrin ymddiriedaeth gyda'r person a'r asiantaethau dan sylw.
Cyngor i AMHPs newydd gymhwyso:
Peidiwch â chael eich llethu: cymerwch amser i ystyried opsiynau.
- Cydbwyso'r model cymdeithasol yn erbyn y model meddygol.
- Mae ddeddfwriaeth yn ffrind i chi.
- Rydych chi'n dod yn llais yr unigolyn trwy'r wybodaeth rydych chi'n ei chasglu.
- Rydych chi'n estyn allan at rywun mewn argyfwng ac yn cynnig ateb.
- Byddwch yn ymwybodol o agendâu cystadleuol.
Sgiliau a rhinweddau sy'n llunio fy ymarfer
- Cymhwyso'r holl sgiliau gwaith cymdeithasol craidd. Defnyddio cyfathrebu, empathi, asesu, eiriolaeth a diogelu i gefnogi unigolion yn effeithiol.
- Cael eich cydnabod fel arbenigwr cyfreithiol mewn deddfwriaeth iechyd meddwl. Deall a chymhwyso'r Ddeddf Iechyd Meddwl a deddfwriaeth gysylltiedig gyda hyder ac yn gywir.
- Cymryd amser i gwestiynu ac asesu'n drylwyr. Osgoi penderfyniadau brysiog; casglu gwybodaeth gynhwysfawr ac ystyried pob persbectif.
- Dangos hyder a hyblygrwydd. Addasu i sefyllfaoedd sy'n newid a chynnal sicrwydd proffesiynol mewn amgylcheddau cymhleth.
- Canolbwyntio ar y person. Canolbwyntio ar anghenion, dewisiadau a hawliau'r unigolyn, gan sicrhau bod eu llais yn ganolog wrth wneud penderfyniadau.
- Cynnal hunanofal ymarferol. Paratoi ar gyfer diwrnodau neu nosweithiau hir neu anrhagweladwy gyda hanfodion fel gwefrydd ffôn, bwyd, a diod i helpu sicrhau ffocws a gwydnwch.
Cyfeiriadau at CBAC
1.3: Pwysigrwydd cyfranogiad gweithredol mewn datblygiad a lles.
2.1: Darpariaeth iechyd, gofal cymdeithasol a gofal plant yng Nghymru i hyrwyddo cefnogaeth a lles.
4: Gweithio ym maes iechyd, gofal cymdeithasol a gofal plant.
Cwestiynau cymorth dysgu ar gyfer astudio
1. Sut gall profiadau personol o anghydraddoldeb lunio gyrfa mewn gofal cymdeithasol?
2. Beth yw cyfrifoldebau allweddol Gweithiwr Proffesiynol Iechyd Meddwl (AMHP) yng Nghymru?
3. Pam ei bod hi'n bwysig i Weithiwr Proffesiynol Iechyd Meddwl (AMHP) gydbwyso'r modelau gofal cymdeithasol a meddygol?
4. Pa fframweithiau cyfreithiol sy'n cefnogi rôl AMHP?
5. Sut gall Gweithwyr Proffesiynol Iechyd Meddwl (AMHP) sicrhau eu bod yn parhau i ganolbwyntio ar y person mewn sefyllfaoedd dan bwysau mawr?
6. Pa strategaethau hunanofal ymarferol all gefnogi AMHPs yn eu rôl?
Dysgwch fwy am rôl AMHP a phroffesiynau eraill
Fel Gweithiwr Cymdeithasol, eich nod chi fydd gwella bywydau pobl. Mae gwaith cymdeithasol yn broffesiwn sy’n cefnogi, yn awdurdodi a diogelu’r oedolion a phlant mwyaf agored i niwed mewn cymdeithas.